Ernesto 'Che' Guevara
Ernesto werd geboren in 1928 in Rosario, een stad 350 kilometer ten noordwesten van Buenos Aires. Over de exacte datum was lang onduidelijkheid. Officieel was het op 14 juni om 15.05 uur, maar later werd bekend dat het een maand eerder was geweest, op 14 mei. Zijn moeder Celia de la Serna (1906) was nog niet getrouwd met de vader, de zakenman Ernesto Rafaël Guevara Lynch (1900), toen ze zwanger raakte. Om dat te verbloemen werd de datum veranderd.
Guevara Lynch stamde uit een rijk geslacht, zijn overgrootvader Patricio Julián Lynch y Rojo werd als een van de rijkste mannen van Latijns-Amerika beschouwd. Zelf was hij meer iemand van twaalf ambachten en dertien ongelukken, geld was er nauwelijks, maar hij leefde alsof het er wel was - iets wat veel Argentijnen uit de uppermiddle class nog steeds doen. Hij was ook een groot vrouwenliefhebber. Toen hij Che's moeder Celia ontmoette kocht hij een theeplantage in Missiones, een provincie in Noord-Oost Argentinië, 1200 km van Buenos Aires. Daar raakte ze zwanger.
Celia de la Serna kwam uit een voorname traditionele familie van grootgrondbezitters. Ze had een sterk karakter en was een van de eerste feministen van Argentinië. Ze hield van avontuur, reizen, risico’s nemen en lezen - iets wat Ernesto van haar zou erven.
Al snel na zijn geboorte bleek Ernesto last van astma te hebben. Zijn ouders verhuisden daarom naar het dorpje Alta Gracia, in de heuvels bij Córdoba, de tweede stad van het land. Er werden nog vier kinderen geboren. Ze woonden ook in de stad Córdoba zelf en later in Buenos Aires, waar Ernesto Medicijnen ging studeren.
Ernesto hield van reizen. In zijn eentje toerde hij in 1951 op een fiets met een motortje door Noordwest-Argentinië. Een jaar later ging hij met zijn vriend Alberto Granado op de motor zuidwaarts, stak de Andes over naar Chili (waar de motor het begaf) en belandde na omzwervingen via Peru, Colombia en Venezuela in Miami, vanwaar hij terugvloog naar Buenos Aires om zijn studie af te ronden – deze reis is in 2004 verfilmd in The motorcycle diaries.
De tocht opende zijn ogen voor het onrecht in Latijns-Amerika. Hij zag de enorme armoede, het grote verschil tussen arm en rijk. En vooral: hoe groot de invloed van de ‘imperialistische’ Verenigde Staten op het continent was.
In 1953 ging Ernesto, net afgestudeerd, weer op reis. Ditmaal met de trein en vergezeld van zijn vriend Carlos ‘Calica’ Ferrer. Via Bolivia, Peru en Ecuador kwam hij in Midden-Amerika terecht, waar hij in Guatemala in 1954 getuige was van een staatsgreep tegen de linkse regering van Jacobo Arbenz Guzmán. Die werd geïnitieerd door de Amerikaanse United Fruit Company, van wie Arbenz bezig was de uitgestrekte bananenplantages te onteigenen en het land te verdelen onder de boerenbevolking. Ernesto was er inmiddels al van overtuigd dat de grote vijand van Latijns-Amerika de Verenigde Staten waren en dat die bestreden moesten worden. Na de coup besefte hij dat er maar een manier was waarop dat kon slagen: met wapens.
Een paar maanden later ontmoette hij in Mexico-stad de Cubaanse advocaat Fidel Castro en hij besloot zich bij hem aan te sluiten in een poging Cuba te bevrijden van de door de Amerikanen gesteunde dictator Batista. In december 1956 landden ze daar, werden bijna meteen uitgeroeid, maar slaagden erin de steun van de bevolking te winnen en trokken na ruim twee jaar, op 2 januari 1959, zegevierend Havana binnen.
Inmiddels was Ernesto wereldwijd bekend als ‘Che’ – verwijzend naar het typisch Argentijnse aanspreekwoord, zoiets als ‘hey’ bij ons. Hij bekleedde een aantal hoge posten binnen het regime en werd vader, maar besloot in 1965 dat zijn roeping toch was de revolutie te verspreiden. Hij probeerde het eerst in het Afrikaanse Congo, daarna in Bolivia. Daar werd hij op 8 oktober 1967 gevangen genomen en een dag later vermoord.
De tiener Ernesto (links op de bumper) in Alta Gracia.